تدبیر زنان(17)
اختیار دایه
هیچ شیری برای طفل بهتر از شیر مادر نیست. اما در هفتۀ اول که هنوز مادر مشکلات بعد از زایمان را دارد، میتوان از دایه برای شیردهی طفل استفاده کرد. دایه باید ابتدا به طفل دیگر شیر دهد و بعد به نوزاد شیر بدهد.
در هفتۀ اول مادر باید مرتباً شیر خود را دوشیده و دور بریزد تا آمادۀ شیردهی به طفل شود.
اما اگر مادر شیر کافی نداشت و یا به هر علتی نتوانست به نوزاد خود شیر دهد، ناگزیر از انتخاب دایه هستیم. دایه باید واجد یک سری شرایط باشد؛
همانطور که میدانیم بهترین شیر برای نوزاد شیر مادر خود اوست. حتی اگر مادر شیر نداشته باشد هم مکیدن سینه به وسیلۀ نوزاد مفید است. چون باعث کاهش احتمال بیماری نوزاد و تقویت قوای بدنی او میشود و ثانیاً باعث تقویت و افزایش شیر مادر است.
شرایط دایه
1) سن او بین 25 تا 35 سال و نهایتاً 40 سال باشد. چون در این سنین قدرت بدنی در حداکثر بوده و شیر بهترین وضعیت خود را دارد.
2) از نظر سلامتی در وضعیت مناسب بوده و از نظر قامت و اندام در حد متوسط باشد یعنی نه چاق و نه لاغر باشد و ضمناً رنگ چهره نیکو باشد چون رنگ صورت تابع مزاج است.
عضلات بزرگ و قوی باشد که دلیل زیادی حرارت غریزی است. بدن باید عضلانی باشد نه اینکه بافت چربی زیاد داشته باشد. این نشانۀ کمی رطوبات مضر بوده و باعث دیرتر بیمار شدن و کاهش عفونت پذیری بدن است.
3) پستانها از نظر اندازه متعادل بوده و ضمناً آویزان نباشد چون نشاندهندۀ اعتدال مزاج است.
4) شیر از نظر قوام متوسط و از نظر مقدار مناسب باشد. رنگ آن سفید، مزۀ آن شیرین و اجزاء آن همگن باشد و بدبو نباشد که دلیل اعتدال مزاج است.
5) مدت حاملگی دایه طبیعی بوده و حاملگی قبلی وی هم طبیعی بوده باشد و هیچ مشکل خاص و مهمی برای وی و فرزندش نه در حاملگی اخیر و نه قبلی بروز نکرده باشد. چون نشاندهندۀ سلامتی رحم و خون حیض و در نتیجه سلامتی شیر است. چون همانطور که میدانیم رحم و پستانها ارتباط نزدیک بهم دارند و مشکلات هر یک بر دیگری اثر مستقیم دارد. مثلاً زنی که دچار سقط جنین شده است، یعنی رحم وی مشکل دارد و این اشکال رحم بر روی پستانها و شیر تولید شده در آن مؤثر است و باعث بدی کیفیت شیر وی است.
حتی دایهای که بچۀ او مرده است چون دچار غم واندوه زیادی است، این غم و اندوه در شیر او اثر کرده و باعث تغییر کیفیت شیر میشود.
6) دایه پسر زائیده باشد و یا اکثر فرزندانی که زاده است پسر باشد. حتی اگر فرزند آخر وی دختر باشد زیرا عادت به زائیدن پسر نشانۀ سلامتی رحم فرد و زیادی حرارت غریزی وی است و این مهمتر است تا اینکه جنسیت فرزند آخر دایه چیست.
بعضی عقیده دارند شیر دایه پسر زائیده برای نوزاد دختر و شیر دایه دختر زائیده برای نوزاد پسر مفیدتر است چون باعث تعدیل مزاج است.
7) بین زمان زایمان دایه و شروع شیردهی به نوزاد کمتر از 40 روز و بیشتر از 6 ماه فاصله نباشد چون شیر در این فاصلۀ زمانی کیفیت بهتری دارد.
8) اینکه دایه از زمان شروع شیردهی از آنچه که باعث فساد شیر است پرهیز کند.
9) خوش اخلاق باشد و از نظر صفات نفسانی نیکو باشد. از غضب، کینه، بخل و حسد و... دور باشد، پاکدامن باشد، دیوانه نباشد و...
زیرا خصوصیات اخلاقی دایه از طریق شیر به طفل سرایت میکند.
- اگر دایهای که تمام خصوصیات بالا را داشته باشد، پیدا نشد، دایهای که تعداد بیشتری از صفات را دارد و خصوصاً صفاتی را که مهمتر است دارد انتخاب میکنیم و در صورت لزوم شیر وی را اصلاح میکنیم.