غذاها و گوارش آنها
غذاى چسبنده دیرتر از خوراک ناچسبنده فرومى رود (عبور مى کند). خیار پوست نکنده زودتر از خیار پوست کنده سرازیر مى گردد. نان سپوسدار از نان بى سپوس زود گذرتر است. کسى که از کار خسته شده است و عادت به خوراک لطیف دارد، چنانچه بعد ازگرسنگى غذاى غلیظى نظیر شیربرنج بخورد، خونش بجوش مى آید و مى شورد و نیاز به رگ زدن دارد، هرچند که از فصد قبلى وى مدت زیادى نگذشته باشد. همچنین اگر شخص خشمگینى این کار را بکند به همین درد گرفتار مى گردد.
بدان که: از آنجا که مزاج غذاى شیرین را با شتاب مى رباید و نمى گذارد برسد و هضم شود، خون تباه مى گردد. هر غذائى به تناسب ترکیبش خواصى دارد. پژوهشگران هندى و دیگران گفته اند: «نباید شیر و ترشى، ماهى و شیر باهم باشند، زیرا ممکن است بیمارى هائى ببار آورند که جذام از آن جمله است». و گفته اند: «ماش همراه پنیر، ماش با گوشت پرنده و قاووت با شیربرنج زیان آور است. غذاى چرب و روغنى را نباید در ظروف مسى نگه داشت.
گوشت را نباید بر اخگر درخت کرچک بریان کرد».
غذاهاى مزدوج ممکن است از دو وجه ملایم نباشند:
1- ممکن است هر دو باهم هضم نشوند و هضم شده و هضم نشده هریک کنش جداگانه اى نشان دهد.
2- در طعام مزدوج، آدمى بیشتر از یک نوع طعام را مى خورد.
ورزشکاران باستانى از خوردن چند غذا بطور همزمان اجتناب مى کرده اند. موقع ناهار فقط گوشت مى خوردند و شامشان فقط از نان تشکیل مى شد.
بهترین موقع غذا در تابستان، خنکترین ساعات تابستانى است. اگر گرسنگى زیاد ادامه یابد ممکن است معده بوسیله چرک هاى ناپسند انباشته شود.
بدان که: اگر کباب هضم شود بهترین غذاست. کباب آهسته مى رود و در روده کور استراحت مى کند. شوربا هم غذاى بدی نیست، اگر با پیاز باشد بادها را رفع مى کند و اگر بدون پیاز باشد بادها را برمى انگیزاند.
برخى مى پندارند که بعد از خوردن گوشت برشته (شیشلیک) تناول انگور بسیار مفید است، در صورتى که چنین نیست و بالعکس بسیار بد است. همچنین خوردن شراب انگور هم بعد از تناول گوشت برشته خوب نیست. مطلوب آن است که بعد از شیشلیک دانه انار بى تفاله بخورند.
بدان که: گوشت تیهو خشک است و یبوست مى آورد. گوشت جوجه تروملین است.
بهترین گوشت مرغ آن است که در شکم بزغاله و یا بره برشته کنند، زیرا رطوبت را در چنین حالتى از دست نمى دهد. شورباى جوجه جهت اعتدال بخشیدن به خلطها از آبگوشت مرغ مؤثرتر است، لیکن آبگوشت مرغ نسبت به آبگوشت جوجه ارزش غذائى بیشترىدارد. گوشت بزغاله در حالت سرد بهتر از حالت گرم است، زیرا بخارش فرونشسته است.
گوشت بره در حالت گرمى لذیذتر است، زیرا که بوى آن (سهوکه، بوئى که از گوشت مانده مى آید) گداخته است. کسى که گرمى دارد نباید زیربا (شورباى زیره) را با زعفران قاطى کند و کسى که سردى دارد حتما باید زعفران در زیربا بریزد. شیرینى هائى که داراى شکر هستند- مانند پالوده- خوب نیستند زیرا بندآورنده و عطشآور مى باشند.
بدان که: اگر نان هضم نشود بسیار زیان آور است. اگر گوشت هضم نشود زیان آور است ولى زیانش به اندازه نان هضم نشده نیست. و تو خودت همانند آنها را که نام بردیم بر این منوال قیاس کن.