وعده های غذایی (5)
اگر در تابستان، قبل از غذا میوه هاى تر از قبیل زردآلو، توت، خربزه، هلو و آلو بخورند براى مزاج نامناسب نیست و اگر بجاى آنها میوه هاى بهتر باشد چه بهتر. چون بخشى از این میوه ها آب خون را مى افزاید و این افشره و گوهر میوه، همانطور که در خارج بجوش مى آید در خون نیز همان حالت را دارد. در این صورت گرچه شاید مفید باشد لیکن درعین حال خون را براى تعفن آماده مى نمایند.
همچنین میوه هائى مانند خیار و خیارچنبر که خون را پر از خلط مى کنند با اینکه نفعى مى رسانند زیان هائى نیز در بر دارند. باین جهت کسانى که این مواد سردى آور را مى خورند، با اینکه در ابتدا خنک مى گردند ولى دور نیست که به تب مبتلا شوند. بدانکه ممکن است خلط آبکى چرک و برنگ زنگار شود و این در صورتى است که نگدازد و در رگها بماند. کسانى که این مواد آبدار را مى خورند اگر قبل از جمع آمدن آب آنها، بورزش بپردازند و یا اینکه در موقع میوه خوردن ورزش کنند تا آبکى ها به تحلیل روند و کمتر زیان رسان باشند کار مطلوبى انجام داده اند. این نکته را نیز بدان که اگر ماده خام یا آبکى همراه خون باشد و نگذارد خون به بدن بچسبد خون کاهش مى یابد. روش مطلوب آن است کسى که میوه مى خورد بعدا پیاده روى کند و سپس غذا بخورد تا غذا بلغزد. غذاهائى که ماده آبکى و خلط غلیظ و چسبنده و صفرائى را افزایش مى دهند از آنجا که ممکن است خون بر اثر ماده آبکى آنها متعفن شود و خلط غلیظ و چسبنده، مجارى و راه هاى مراره اى را بند آورد و صفرا بدن را گرم کند و در نتیجه آن خون گرمتر شود، تبها پیدا مى شوند.
حبوبات (بقول) مرارى شاید در زمستان مفید باشند و مقدار کم آنها (تفهه) در تابستان نیز بىبهره نیست. کسى که ناچار است غذاى ناپسندیده بخورد بهتر آن است که وعده هاى غذا را کاهش دهد و خوردن آن پى درپى نباشد و مواد دفع کننده زیان هاى چنین غذاها را با آنها بیامیزد. مثلا اگر از شیرینى ناراحت مى شود، مواد ترش نظیر سرکه، انار ترش، اسکنجبین سرکه، به و نظایر آن را بخورد و تلاش کند که تخلیه شود. کسى که از غذاى ترشمزه در رنج است انگبین بخورد و انگبین موقعى براى معده مؤثر خواهند بود که غذاى ترشمزه به پختگى نرسیده است و هضم نشده است.
کسى که از خوردن مواد چرب ناراحت است، چاره اش مواد گس مزه اى نظیر شاه بلوط، دانه آس، خرنوب شامى، میوه درخت سدر، زالزالک و یا داروهاى تلخ نظیر راسن تلخ (زنجبیل شامى) و داروهاى شورمزه و تندمزه مانند کامه (آبکامه)، سیر و پیاز و تمام مواد ضد چربى است.
کسى که داراى خلط هاى رقیق و «بد» است بهتر است غذاى خوب زیاد بخورد.
کسى که بدنش به آسانى مى گدازد باید غذایش تر و زودهضم باشد.
جالینوس فرماید: «خوراک تر براى هیچ حالتى از حالات بدن مناسب نیست، انگار که در ارزش هیچ است، نه شیرین است نه ترش، نه تلخ است نه تند، نه گیرنده است و نه شور».
کسى که بدن نامتراکم دارد غذاى غلیظ را بیشتر از کسان داراى بدن متراکم تحمل مى کند.
زیاده روى در غذاهاى خشک اشتها را از بین مى برد، رنگ را زشت مى کند و مزاج را خشک مى گرداند.
خوردن چربى زیاد، تنبلى مى آورد و اشتها را از بین مى برد.
زیاده روى در خوردن غذاهاى سرد سستى، تنبلى و پژمردگى مى آورد.
زیاده روى در خوردن غذاى ترش انسان را زود پیر مى کند.
عادت کردن زیاد به خوراک هاى تند و شور نامطلوب است. غذاهاى تند به معده زیان مى رسانند و غذاهاى شورطعم براى چشم خوب نیستند.
غذاى چرب اگرچه با مزاج دمساز باشد، هرگاه متعاقب آن خوراک ناپسند آید ناپسند مى گردد.
