تدبیر زنان (23)
علل کم شدن شیر
1) گاه مادهای که توانائی تبدیل شدن به خون را دارد کمتر به بدن میرسد. بنابراین خون کافی وجود ندارد تا شیر کافی تولید کند
2) ماده در حالتی نیست که برای تبدیل شدن به خون آمادگی داشته باشد. به عبارتی ماده کیفیت مناسبی ندارد. این در حالتی است که مادۀ اولیه از نوع خشک یا بسیار سرد باشد.
3) مادهای که جهت تولید خون باید مصرف شود به علل متفاوت به جانب دیگری منحرف میشود. مثلاً شخص دچار خونریزی است که در این حالت خون از بدن خارج میشود و یا مثلاً دچار هماتوم است که خون به ناحیۀ هماتوم متمایل میشود.
4) ممکن است کمی خون به علت نوع مزاج فرد و یا مزاج پستان باشد. مثلاً مزاج بدن و یا پستان فرد خشک بوده که باعث خشک کردن مادۀ رطوبی شود (صفرا یا سودا هر دو میتواند باعث این حالت شود). در این حال نمیتوان انتظار شیر کافی داشت. بنابراین باید بررسی کرد که علت حرارت است یا برودت؛
اگر علت حرارت است، آیا حرارت در کل بدن است و یا فقط در پستانهاست؟ اگر حرارت در کل بدن است، با خوردن ترکیباتی مثل سرکه انگبین، عرق کاسنی، آش جو و... سعی در تعدیل مزاج کل بدن میکنیم. اما اگر حرارت فقط در پستانهاست، علامت آن این است که پستانها در لمس گرمتر از بقیۀ بدن است. در این حال علاوه بر استفاده از نوشیدنیهای خنک از ضمادهای خنککننده هم میتوان استفاده کرد.
عصارۀ جو، اسفناج، ماش پوست کنده، برنج از خنککنندههای مفید هستند که علاوه بر سرکه انگبین و عرق کاسنی و عرق بید و... میتوان استفاده کرد. از خنککنندههای موضعی روغن بنفشه، ضماد گل ختمی و... میباشد.
اما اگر علت از برودت است چون گاه این سردی زیاد سبب انسداد میشود، میتوان از غذاهای لطیف متمایل به گرم مثل بذر هویج و بذر زردک و خود آنها و رازیانه استفاده کرد. حتی در ادامۀ درمان میتوان فصد سبک در ناحیۀ زیر پستانها انجام داد.
5) در بسیاری از موارد وقتی یکی از خلطهای سودا، صفرا و یا بلغم بر خون غلبه کند، کیفیت خون را تغییر داده و باعث افت کیفیت خون میشود. به عبارتی شراکت خون با یکی از خلطهای گفته شده و یا مخلوطی از آنها منجر به افت کیفیت خون است. پس کیفیت شیر هم افت میکند.