گیاه شناسی (24)
عسل
عسل بخاری است که از زمین بالا رود و در فضا پخته گردد و شبنم مانند پرمایه است و فرود آید و بر برگ گل و غیره نشیند و انگبین بوجود آورد . گاهی انگبینی شود که ما آنرا عسل گوییم چنانکه در کوهساران قصران بدست می آید . و گاهی که شبنم بردرخت و سنگ نشیند گزانگبین پیدا است . گزانگبین آن قسمت از این شبنم بندآمده است که مردم می بینند و می چینند . اما آن قسمتی که بسیار لطیف و نادیدنی است قسمت و نصیب زنبور است که از عسل می سازد .به عقیده ام هر چند زنبور این شیره را برای خوراک خود برچیند و انبار می کند اما در ساختن عسل تاثیرات ویژه ای دارد . نوعی از عسل هست که تند مزه و سمی است .
گزینش : عسل بسیار خوب آن است که کاملاً شیرین مزه ، خوشبوی بویش مایل به بوی تند مزه ، رنگش به سرخی بزند و پر مایه باشد نه رقیق ، چنان بهم متصل باشد که در حال ریزش از هم نگسلد و نسبت به فصل ها عسل بهاری از تابستانی بهتر و تابستانی از زمستانی خوبتر است و گویند عسل تابستانی خوب نیست .
مزاج : عسل زنبور در دوم گرم و خشک است .عسل ( طبرزد ) و نیشکر در اول گرم اما خشک نیست . و شاید در اول تر باشد .
خاصیت :زداینده است ، دهانه رگها را باز می کند ، رطوبت را از بین می برد . رطوبت ها را از ژرفای بدن بیرون می کشد . و مانع تباهی و گندیدگی گوشت باشد .
آرایش :به تن بمالند شپش و رشک را از بین می برد با کوشنه مخلوط باشد و بر پوست بمالند لکه های سیاه چهره را حتی اگر کهنه هم باشد از بین می برد .عسل و نمک با هم لکه های بادمجانی رنگ ناشی ازضربه خوردن را می زداید.قرحه :قرحه های ژرفا را پاک می کند ، عسل را آنقدر بر آتش بگذارند تا غلیظ شود ، زخم های تازه را بهم می آورد . عسل و شبت را بر پوست بمالند ( قوبا )را شفا می دهد .
سر :نمک اندرانی را با عسل مخلوط کنند و نیمه گرم در گوش بچکانند چرک را از گوش می زداید ،زخم های چرکین داخل گوش را می خشکاند و حس شنوایی را نیرو می دهد . عسل تند مزه و سمی را بو کنند عقل از سر می پرد و تا چه رسد به خوردنش .
چشم :عسل ، تم چشم را از بین می برد .
نفس و سینه :غرغره کردن با عسل و عسل به کام اندودن علاج خناق و لوزتین است .
اندام های غذا :عسلاب اشتها را بر می انگیزد و توان بخش معده است .
اندام های راننده :عسل نیشکر ملین است ولی عسل (طبر )ملین نیست . عسلی که کف از ان نگرفته باشند بادآور و مسهل است . اگر کف از آن برگیرند کمتر بادآور و اسهالی است . عسل پخته شکم را روان نمی کند و شاید برای بلغم داران قبض باشد . عسل پخته بسیار تغذیه دهنده است .عسل را با آب بپزند در ریزش بول تاثیرش بیشتر باشد . و ما می گوییم : اگر عسل و آب عسل در نفوذ کردن خوراک به درون کمک کنند قبض می باشند. اما اگر جنب و جوشی در شکم باشد و طعام هضم نرود و درد شکم روی دهد در این صورت شکم را روان کند و درد شکم را از بین می برد .
زهرها : عسل را با روغن آمیزند و بر آتش بگذارند تا گرم شود و به گرمی بخورند. پادزهر افیون خوردگی و نیش حشرات موذی است .لیسیدن عسل پادزهر سگ هار و قارچ سمی است .کسی که سم خورده عسل بخورد قی می کند و اثر سم خنثی می شود .
بو کردن آن نوع از عسل که تند مزه و عطسه آور است یکباره عقل را از سر بدر می کند و عرق سرد بر بدن می نشیند و علاجش آن است که ماهی شور بخورد و ( ادرومالی ) بنوشد و بعداً قی کند