وعده های غذایی (5)

اگر در تابستان، قبل از غذا میوه‏ هاى تر از قبیل زردآلو، توت، خربزه، هلو و آلو بخورند براى مزاج نامناسب نیست و اگر بجاى آنها میوه‏ هاى بهتر باشد چه بهتر. چون بخشى از این میوه‏ ها آب خون را مى‏ افزاید و این افشره و گوهر میوه، همانطور که در خارج بجوش مى ‏آید در خون نیز همان حالت را دارد. در این صورت گرچه شاید مفید باشد لیکن درعین حال خون را براى تعفن آماده مى‏ نمایند.

وعده های غذا (4)

اکنون معالجه امتلاء معده از خوراک را بیان مى‏ کنیم:

روى چنین غذائى که معده با آن انباشته شده است بهتر است که باندازه سه دانه نخود الوا (صبر زرد) تناول شود. یا نیم درهم الوا، نیم درهم سقز خانگى، یک دانگ بورک و بسیار بجاست که کمى افثیمون (افسنطین)  استعمال گردد و چنانچه فایده‏اى نبخشید، بخواب دراز پناه برد و یک روز تمام غذا نخورد.

وعده های غذا (3)

کسانى که درون گرم و نیرومند دارند، اکثر بعد از خوردن غذاى غلیظ، غذا به بادهائى تبدیل مى‏ شود که معده و اطراف آن را کشیدگى مى‏ دهد و بیمارهائى که از کشیدگى معده و اطراف آن انتظار مى‏ رود روى مى‏ آورند.

کسى که معده ‏اش تهى است چنانچه غذاى لطیف بخورد معده را سلامت نگهداشته است و اگر بلافاصله بعد از غذاى لطیف غذاى غلیظ فرودهد معده از آن متنفر است و آن را هضم نمى‏ کند و تباه مى‏ گردد، مگر اینکه در بین این دو غذا فاصله ‏اى داده شود. اگر شخص بخواهد این فاصله را مراعات کند باید طعام غلیظ را اندک‏ اندک وارد معده نماید و در این صورت معده بوسیله غذاى لطیف بند نمى ‏آید. اگر مقدار غذا خیلى بیشتر از اندازه بود و معده را مالامال و سرشار کرد و یا بر اثر حرکت آنچه در معده است بهم زده شد و یا یک نوشیدنى معده را پریشان‏ حال و مشوش گردانید باید هرچه زودتر قى کنند.

وعده های غذا (2)

کسى که مى‏ خواهد قبل از شروع به ورزش چیزى بخورد بهتر است نان خالى تناول کند، آن‏قدر که پیش از آغاز ورزش شروع به هضم کند. حرکت قبل از غذا خوردن باید تند و قوى و حرکت بعد از غذا نرم و آهسته صورت گیرد. حرکت نباید آن‏چنان باشد که اشتهاى تباه برانگیزد. براى اصلاح اشتهاى تباه که میل به تندمزگى و نفرت از شیرینى و چربى دارد، بهترین راه، قى کردن بوسیله موادى مانند سکنجبین و ترب پس از خوردن ماهى است.

وعده‏ هاى غذا (1)

بهترین دستور درباره طعام سیرکننده آن است که روز اول یکبار و روز دیگر دوبار، در صبحانه و شام تناول شود. باید اعتیاد را نیز مراعات کرد، مثلا اگر کسى که عادت داشته است روزى دوبار بخورد باین دستور عمل کند لاغر مى ‏شود و از نیرویش مى‏ کاهد؛ اگر ضعف هضم داشته باشد باید روزى دوبار غذا بخورد ولى هربار غذاى خود را کمتر کند. کسى که عادت دارد هر روز یکبار غذا بخورد و بخواهد عادت را تغییر دهد و روزى دوبار بخورد ناتوانى و تنبلى و سستى بدو روى مى‏ آورد.

آب

زلال‏ ترین آب براى مزاج‏ هاى معتدل آبى است که بطور طبیعى بحد اعتدال سرد باشد و یا بوسیله یخ و بطور غیر مستقیم- بویژه اگر یخ بد و ناپاکیزه باشد- سرد شده باشد. حتى اگر یخ پاک و خوب باشد صلاح نیست که آن را در داخل نوشیدنى بیاندازند، زیرا آنچه بر اثر آب شدن یخ حاصل مى‏شود براى پى ‏ها، اندام‏ هاى تنفسى و درون بدن بطور عمومى زیان ‏بخش است و بجز اندام‏ هاى بسیار خون‏دار (خونگرم)، اندام‏هاى دیگر یخ را تحمل نمى‏ کنند.

طرز خوابیدن

بهتر آن است که نخست بر پهلوى راست و بعد بر پهلوى چپ بخوابیم که این دستور طب و شریعت است. اگر نخست بر شکم بخوابیم حرارت غریزى متوقف، جمع و تکثیر مى‏ شود و در هضم مددکار است. خواب بر پشت بسیار بد است و بیمارى‏ هاى نامطلوبى مانند سکته و فالج و کابوس از آثار آن است زیرا مواد دفعى را به سوى عقب مى ‏راند و این مواد راه و مجرا را که در جلو واقع و عبارت از سوراخ بینى و کام دهان است گم مى‏ کنند.

خواب تندرستان

تندرستان براى خواب‏شان باید برنامه داشته باشند. خواب باید به اعتدال باشد و وقت معین داشته باشد. در خواب نباید زیاده ‏روى کنند. و از شب بیدارى هم پرهیز کنند زیرابی خوابى زیاد براى مغز زیان‏ آور است و بر اثر آن تمام نیروها ناتوان مى‏ گردند. بسیار اتفاق مى‏ افتد کسى شب بیدارى مى‏ کشد و خواب را از خود مى ‏راند باین جهت که مى‏ ترسد غش کند و بى‏ نیرو شود.

خواب سنگین بهترین خواب است و خوابى است که بعد از سرازیر شدن خوراک از قسمت ‏هاى بالائى شکم و آرامش گرفتن آثار بعدى یعنى باد و قرقر شکم است.

خواب و بیدارى‏

 قبلا در زمینه ‏هاى خواب سنگین، خواب سبک، بیدارى و بی خوابى بیاناتى کردیم و گفتیم که در حالات معینى براى پدید آمدن و از بین رفتن آنها چه باید کرد. این بحث را در طب جزئى باز ادامه خواهیم داد. در اینجا فقط بنکات زیر اکتفا مى‏ کنیم:

اگر خواب به اعتدال باشد اعمال نیروى طبیعى بخوبى انجام مى‏ گیرد، نیروى روانى مى‏ آساید و بر گوهرش مى‏ افزاید. حتى مى ‏توان گفت از آنجا که خواب سستى‏ آور است نمى‏ گذارد روح- هر روحى که باشد- بگدازد.

تغییر حجم دادن اندام‏ها

 مى ‏گوئیم: اندام‏ هاى ناتوان و کوچک نیرومند و بزرگ مى‏ شوند. کسى که هنوز در سنین رشد و نمو است مى‏ تواند این کار را بوسیله تغذیه انجام دهد. براى سالخوردگان باید ماساژ معتدل و ورزش همیشگى که ویژگى آنست در کار باشد و گذشته از مالش دادن و ورزش اندام مورد نظر را باید با زفت اندوده کند. اگر اندام مورد نظر در مجاورت سینه و شش است حبس کردن نفس هم وارد است.