تدبیر زنان(6)

بهداشت بارداری

1)     پرهیز از یبوست با خوردن سوپ ساده به همراه روغن زیتون و اگر کارساز نبود استفاده از شیرخشت.

2)     ورزش در حد متعادل که بهترین ورزش‎ها پیاده‎روی می‎باشد. اما سعی شود افراط نشود چون باعث تجمع مواد زائد در بدن شده و احتمال سقط را افزایش می‎دهد.

3)     حمام کردن زیاد خوب نیست و در ضمن نباید زیاد در حمام ماند و حتی آنقدر که بعضی حمام را بر زن باردار حرام کرده‎اند. مگر در نزدیکی زایمان که سبب تسهیل زایمان می‎شود (دقیقاً به همین علت منع شده است چون احتمال سقط را بالا می‎برد).

4)     اجتناب از حرکات شدید مثل رقصیدن و پریدن از ارتفاع و دویدن.

5)     ممانعت از اینکه در معرض ضربات قرار گیرند.

6)     اجتناب از جماع چون باعث حرکت رحم به سمت پائین است احتمال سقط را در بعضی از زنان افزایش می‎دهد.

7)     پرخوری نکند و از گرسنگی مفرط هم پرهیز کند.

8)     از عصبانیت و ناراحتی و اضطراب و حتی شادی شدید دوری کند خصوصاً در 5/1 ماه اول بارداری و در اواخر از ماه هشتم به بعد منع شدید دارد.

9)     شکم خود را با یک پارچۀ نرم پشمی ببندد.

10) خوردن غذاهای تند، تلخ، شدیداً گرم و شدیداً سرد مضر است.

11)  از خوردن موادی که احتمال خونریزی را افزایش و یا باعث سقط جنین می‎شوند دوری کند. مثل کنجد – سیاهدانه - اسفند

12)  اما خوردن مویز – به شیرین – گلابی – سیب ملس و انار ملس مفید است.

13)  اجتناب از فصد، حجامت، اسهال، استفراغ واجب است مگر در ضرورت شدید و در این زمان هم نباید مبالغه کرد مثلاً اگر نیاز به مسهل باشد از مسهل قوی نباید استفاده کرد بلکه در حد نیاز استفاده از ملین کافی است.

موارد بالا اگر نیاز باشد در فاصلۀ قبل از ماه چهارم و بعد از ماه هفتم منع شدیدتری دارند خصوصاً ماه اول و باز 20 روز اول و مهم‎تر از آن هفتۀ اول و باز سه روز اول انعقاد نطفه است.

14)  اجتناب از بوهای قوی، اصوات با صدای بلند حتی اگر موسیقی باشد.

15)  اجتناب از مصرف سرکه در دوران بارداری مگر در مقدار خیلی کم.

16)  دوری کردن از برداشتن اشیاء سنگین.

 

علت منع فصد

چون دفع خون در عمل فصد به همراه تحلیل روح است، بنابراین باعث ضعف اعضاء رئیسه است و به دنبال آن باعث ضعیف شدن کل بدن و در ادامه باعث ضعف و تحریک جنین می‎شود خصوصاً اگر فصد در زمانی که اتصال جنین به رحم محکم نیست انجام شود (3 ماهۀ اول و سه ماهۀ آخر بارداری).

در ابتدای بارداری به علت خامی و ضعف جنین و در انتهای بارداری به علت اینکه جنین تقریباً رسیده است، تعلق و اتصال او به رحم سست و ضعیف است و با کوچک‎ترین حرکت احتمال سقط است (مَثَل جنین و رحم مثل درخت و شکوفه و میوه است. در ابتدا اتصال شکوفه به درخت سست است و با کوچک‎ترین نسیمی از درخت جدا می‎شود و به میوه تبدیل می‎شود ولی میوه نارس است. این اتصال آنقدر محکم می‎شود که گاه در موقع جدا کردن میوه علاوه بر اینکه انرژی زیادی لازم است، شاخه به همراه میوه از درخت جدا می‎شود. اما بعد از اینکه میوه رسید، مجدداً با کوچک‎ترین نسیمی ممکن است از شاخه جدا شود).

به همین ترتیب چون اتصال جنین در ابتدای بارداری به رحم شدید نیست اگر به علل خاص جنین سقط شود، مشکل زیادی برای مادر پیش نمی‎آید و تأثیر زیادی بر روی سلامتی مادر ندارد. اما در اواسط بارداری به علت محکم بودن اتصالات بین جنین و رحم اگر جنین سقط شود آسیب وارد بر سلامتی مادر شدید است. احتمال آسیب در سقط اواخر بارداری نسبت به اوایل بارداری بیشتر اما نسبت به اواسط بارداری کمتر است.

اگر مادر شدیداً به فصد نیاز دارد و احتمال خطر بزرگی برای وی می‎رود چون حفظ جان مادر از جنین مهم‎تر است، فصد انجام می‎شود اما خون زیادی از مادر گرفته نمی‎شود تا ضعف نکند و فقط در حدی از وی خون‎گیری می‎شود که از شدت مرض کاسته شود اما اگر ضرورت شدید نباشد از روش‎های دیگر جهت اصلاح خون استفاده می‎شود.

کم‎خطرترین زمان برای انجام فصد مادر از ماه چهارم تا قبل از ماه هفتم است که اتصال جنین به رحم محکم است چون در این زمان احتمال سقط جنین کمتر است.

اگر هدف از فصد درمان مشکلات جنین باشد و ناچار به انجام فصد باشیم در ماه چهارم و پنجم بهترین زمان انجام فصد می‎باشد.

علت منع حجامت

چون در انجام حجامت خون متوجه ظاهر و پوست می‎شود و در بارداری خون باید بیشتر متوجه جنین در رحم باشد تا جنین تغذیۀ بهتری داشته باشد انجام نمی‎شود خصوصاً اگر حجامت باعث ضعف و بی‎حالی مادر شود. زیرا ضعف و بی‎حالی برای مادر حامله مضر بوده و احتمال سقط را افزایش می‎دهد خصوصاً اگر با حجامت خون زیادی از مادر گرفته شود که در این حالت ضرر آن مشابه فصد است. اما اگر احتیاج شدید به انجام حجامت است فقط در جهت رفع حاجت و بصورت سبک انجام می‎شود.

اگر با حجامت گرم نیاز به حجامت تر نباشد حجامت گرم انجام می‎شود که ضرر آن کمتر است و حتی اگر می‎توان از زالو به جای حجامت گرم استفاده کرد، استفاده از زالو کم‎عارضه‎تر می‎باشد.

اما بعضی صاحب نظران از پایان ماه چهارم بارداری در تمام زنان باردار که قوای بدنی مناسب داشته و مشکل خاصی ندارند یک حجامت سبک را مفید دانسته‎اند.

 

علت منع مسهل

چون رحم در مجاورت دستگاه گوارش است و در استفاده از مسهلات تغییراتی که در دستگاه گوارش اتفاق می‎افتد باعث افزایش حرکات و انقباضات آن می‎شود، این تغییرات به اعضاء مجاور دستگاه گوارش مثل رحم هم منتقل می‎شود. خصوصاً زمانی که از داروهای مسهل قوی استفاده شود احتمال آسیب بیشتر بوده و حتی احتمال سقط جنین می‎رود.

اگر شدیداً نیاز به استفاده از مسهل است چون همانطور که می‎دانیم دفع در زن باردار نباید با مشکل مواجه شود، از داروهای ملین ضعیف استفاده می‎شود. اما در استفاده از داروهای ملین ضعیف هم نباید زیاده‎روی کرد که باعث ضعف شود و یا فرد نسبت به آن عادت پیدا کند.

علت منع استفراغ

چون استفراغ محرک قوی کل بدن است و خصوصاً به علت نزدیکی دستگاه گوارش با رحم، احتمال سقط در زمان استفراغ شدید وجود دارد. اگر استفراغ خودبخود باشد و بدون ناراحتی و اذیت مادر انجام شود، نباید مانع آن شد حتی اگر حالت تهوع وجود دارد که باعث آزار و اذیت زن باردار است. می‎توان با استفاده از داروهای ضعیف استفراغ را بصورت ملایم تحریک کرد تا مواد نامناسب موجود در معده تخلیه شود. اما نباید در استفاده از آنها افراط کرد و یا از داروهای قوی استفاده کرد چون احتمال ضرر و حتی سقط جنین وجود دارد.

به منظور پیشگیری از حالت تهوع و استفراغ باید از درهم خوردن غذاها و پرخوری اجتناب کرد.

علت منع جماع

چون در زمان نزدیکی حرکات رحم به سمت پایین است و دهانۀ رحم تحریک می‎شود، احتمال تأثیر بر جنین است. نزدیکی خصوصاً در اوائل و اواخر بارداری توصیه نمی‎شود.