سردى‏ بخش ‏ها

سردى بخشندگان تن عبارتند از:

1- هرگونه جنبش مفرط، زیرا بر اثر افراط در جنبش حرارت غریزى تحلیل مى ‏رود.

2- آرامش در حد افراط،. زیرا حرارت غریزى بر اثر افراط در آرامش خفه مى‏ شود.

3- خوردن و نوشیدن بسیار بیشتر از حد لازم.

4- امساک در خوردن و نوشیدن.

5- غذاى سرد.

6- دواى سرد.

7- زیاده ‏روى در برخورد با گرمى ‏دهنده ‏ها مانند هواى گرم، ضمادهاى گرم و آب گرم حمام.

8- تخلخل(گشادگی مسامات و منافذ بدن) زیاد در بدن که در حرارت غریزى ایجاد پریشانى مى ‏کند.

9- برخورد طولانى و درازمدت با چیزهائى که بحد اعتدال گرمى مى ‏بخشند، مانند اقامت زیاد در حمام.

گرمى‏ بخش‏ها

گرمى‏ بخش‏ هاى تن آدمى ازاین ‏قرارند:

1- غذاهائى که از لحاظ مقدار در حد اعتدال هستند.

2- حرکات معتدل. وزش معتدل نیز در رده حرکات معتدل قرار دارد.

3- ماساژ (دلک) در حد اعتدال و دور از افراط.

4- مالش دادن بوسیله دست (غمز) در حد اعتدال.

5- حجامت گرفتن بدون نیشتر زدن و شکاف دادن پوست. حجامتى که با نیشتر همراه است به بدن سردى مى ‏دهد، زیرا بدن به تخلیه خون گرفتار مى‏ شود.

بیماری های کودکان ومداوای آنها (2)

16- اگر کودک تب‏ دار شد، باید دایه او را بپوشاند و شربت‏ هائى مانند آب انار با اسکنجبین و انگبین، افشره خیار با کمى کافور و شکر باو بنوشاند. بچه باید عرق کند و اگر نیشکر تر را بفشریم و افشره آن را بر سر و پاى طفل بنهیم و او را بخوبى بپوشانیم عرق مى‏ کند.

17- اگر کودک به درد پیچ روده ‏اى گرفتار شد و بر خود پیچید و گریه کرد باید شکم او را در آب گرم و روغن زیاد و شمع اندک پیچید.

18- اگر کودک بطور پیاپى عطسه کرد نشانه ورم اطراف مغز است و علاج آن سرد گردانیدن و اندودن به سردکننده ‏هائى چون افشره ‏ها و روغن‏ هاى سردکننده است و اگر سبب آن ورم نباشد باید ریحان کوهى را کوبید و در سوراخ بینى بچه وارد کرد.

19- اگر در بدن کودک جوش پیدا شد، ابتدا باید دانست که جوش سیاه و سر گشوده (زخم شده) کشنده، جوش سفید سالم‏تر و جوش سرخ بدون خطر است. همان طور که گفتیم اگر ماده باز آمده سیاه باشد کشنده است تا چه رسد باینکه به صورت جوش درآید. ممکن است‏ در بیرون آمدن جوش نفعى براى تن بچه باشد.

فوائد جنبش و لالائى

جهت اعتدال مزاج و پرورش صحیح و سالم نوزاد، علاوه بر شیر- که قبلا درباره آن بحث شد- مراعات دو نکته بسیار مهم دیگر نیز ضرورى است:

یکى از آن دو نکته جنبانیدن نوزاد به آهستگى و ملایمت و دیگرى موسیقى و آوازى است که عادتا براى خوابانیدن نوزاد مى‏ خوانند. نوزاد بهر نسبتى که براى جنبانیدن و گوش دادن به موسیقى آمادگى بیشترى پیدا کند، تن و روانش براى ورزش‏ هاى بدنى و روانى آمادگى بیشترى مى‏یابد.

طب در دوره ی سلوکیان،اشکانیان و ساسانیان

طب در دوره ی سلوکیان،اشکانیان و ساسانیان

دوره‏ ى سلوکیان‏

پس از حمله اسکندر مقدونى به ایران سلوکوس اول، سلسله‏ ى سلوکیان را در سال 330 قبل از میلاد تأسیس کرد. اسکندر پس از شکست دادن داریوش سوم، آخرین پادشاه هخامنشى، به بررسى کتاب‏ها و نوشته‏ هاى ایرانیان پرداخت و برخى از آنها را به زبان یونانى و قبطى ترجمه کرد و اصل آنها را سوزاند و بدین‏ طریق قسمتى از دانش ایرانیان در زمینه‏ هاى طب، نجوم، کشاورزى و به یونان وارد گردید.

وظایف طبی طبیب از نگاه بوعلی

 

وظیفه طبیب آن است که از کیفیت یک حالت به علل پى برد و اگر نتواند بوسیله معاینه مقدماتى، چگونگى حالت را دریابد از حرفه خویش استمداد جوید و پرسش‏ها و پاسخ‏هاى زیر را در نظر گیرد:

آیا علت مورد نظر از عناصر است؟ در این صورت این عنصر در چه حدى مؤثر است؟

اگر مزاج علت آن است، کیفیت و کمیت آن کدام است؟ شاید هم این علت از اخلاط است که باز نوع خلط و اندازه آن (کیفیت و کمیت آن) کدام است؟ و یا اینکه علت از قواهاست و در این صورت اندازه آنها چقدر است؟

تاریخ طب ایران‏

 

اگر چه طب را باید از جمله کهن‏ ترین و ریشه ‏دارترین علوم و فنون در مجموعه ‏ى تمدن بزرگ ایران به ‏شمار آورد، اما گسترش دین مبین اسلام در ایران و تحوّلات عظیم ناشى از آن چنین ایجاب مى‏ کند که تاریخ طب ایران طى دو مقطع جداگانه امّا پیوسته‏ ى پیش از اسلام و پس از اسلام مورد بحث و بررسى قرار گیرد:

دوره قبل از اسلام‏

 طب آریایى‏ ها

مهم‏ترین اطلاعات از طب این دوران را مى‏ توان از کتاب اوستا استخراج کرد. آریایى‏ها در ابتدا بیمارى را به قواى ما فوق طبیعه منسوب مى‏ دانستند، اما بعدها عفونت، گرما، سرما، گرسنگى، تشنگى، اضطراب، خون و ... را علت پیدایش و انتشار بیمارى‏ ها دانستند. در ایران قبل از دوران هخامنشیان دو مکتب عمده‏ ى پزشکى وجود داشته است:

مکتب مزدیسنا: این مکتب در آذربایجان پا به عرصه وجود گذاشته و در حقیقت با مکتب زرتشت یکسان است. بر مبناى تعالیم این مکتب که بانى آن زرتشت پیامبر ایران باستان است، درمان به عهده طبیب واگذار شده است.

" مهر" یا" میتره" رب النوع پزشکى در این مکتب است و به گفته زرتشت براى درمان بیماران، باید از گیاه ‏درمانى استفاده کرد. این مکتب خیلى پیش از مکاتب طب یونانى به وجود آمده است.

مکتب اکباتان: این مکتب در حدود یک قرن پس از زرتشت توسط

" سئناپوراهوم ستوت"[1] تأسیس گردیده است و در حدود 100 شاگرد در آن به تحصیل علوم حکمت، طب و نجوم مشغول بوده‏ اند.